Ο μύθος της αλκυόνας κι οι αλκυονίδες μέρες

Ζήση Ανθή :Εκπαιδευτικό υλικό ,με ιδέες και δραστηριότητες για το νηπιαγωγείο .

Ο μύθος της αλκυόνας και οι αλκυονίδες μέρες

Έχουμε συνηθίσει να λέμε « οι αλκυονίδες μέρες του Γενάρη» , ωστόσο οι μέρες αυτές τοποθετούνται μεταξύ 15 Δεκεμβρίου και 15 Φεβρουαρίου .

Πώς προέκυψε όμως η ονομασία αυτή ; Οι αρχαίοι Έλληνες παρατήρησαν μέσα στο καταχείμωνο ορισμένες ηλιόλουστες μέρες . Τις μέρες αυτές ένα πουλί , η αλκυόνα γεννά τα αυγά της .

Σύμφωνα με το μύθο , η Αλκυόνη πριν γίνει πουλί , ήταν μια πεντάμορφη κοπέλα , κόρη του Αίολου , του θεού του ανέμου  και της Ενάρετης .

Η Αλκυόνη ήταν παντρεμένη με τον Κύηκα κι ήταν τρισευτυχισμένη . Περνούσαν τόσο όμορφα , που άρχισαν να πιστεύουν σιγά – σιγά ότι δεν είναι κοινοί θνητοί , αλλά ισάξιοι με τους 12 Θεούς του Ολύμπου .

Ο Κύηκας θεώρησε τον εαυτό του ισάξιο του Δία και η Αλκυόνη πίστευε πως ήταν ισάξια της Ήρας . Μάλιστα άρχισαν να αποκαλούν ο ένας τον άλλο με τα ονόματα των Θεών . Αυτό προκάλεσε την οργή του Δία . Όταν το έμαθε θύμωσε τόσο πολύ , που έριξε έναν κεραυνό στο καράβι του Κύηκα κι αυτός μη μπορώντας να παλέψει με τα μανιασμένα κύματα , πνίγηκε .

Η Αλκυόνη περίμενε τον άνδρα της στο ακρογιάλι και καθώς περνούσε η ώρα κι ο καιρός η αγωνία της  μεγάλωνε ακόμη περισσότερο . Μέσα από τη μανιασμένη θάλασσα το μόνο που μπορούσε πια να αντικρύσει ήταν κάποια ξύλα από το καράβι του Κύηκα . Άρχισε τότε να κλαίει απαρηγόρητα . Ημερόνυχτα θρηνούσε το χαμό του αγαπημένου της Κύηκα . Ο Δίας στο τέλος τη λυπήθηκε και τη μεταμόρφωσε σε ένα πανέμορφο πουλί , με λαμπερά γαλάζια φτερά  , την αλκυόνα (Alcedo atthis ) .

Η αλκυόνα ζει και αναπαράγεται κοντά σε ακτές , ποτάμια , λίμνες , υγροτόπους και σε παράκτιες λιμνοθάλασσες της Ελλάδας , της Κύπρου και της Ευρώπης γενικότερα . Μοιάζει σα να περιμένει να εμφανιστεί μέσα από τα κύματα ο αγαπημένος της Κύηκας .

Το μαρτύριο όμως της αλκυόνας δεν τελείωνε εδώ . Γεννούσε τα αυγά της μέσα στη βαρυχειμωνιά και τα κλωσούσε πάνω σε πέτρες και βράχια στις ακτές . Κάποιες φορές τα αγριεμένα κύματα όμως ορμούσαν με μανία πάνω στη φωλιά της κι αυτή καταστρεφόταν μαζί με τα αυγά της .

Ο Δίας και πάλι έδειξε συμπόνια στην αλκυόνα κι έτσι μέσα στην καρδιά του χειμώνα , οι άνεμοι κοπάζουν κι ο ήλιος λάμπει , βοηθώντας την αλκυόνα να κλωσήσει τα αυγά της .

Το μύθο της αλκυόνας μπορούμε να το διηγηθούμε , αλλά και να τον δραματοποιήσουμε .

Ένα ποιηματάκι από τη φίλη και συνάδελφο Χαρά Σκούρα (επανάληψη του αριθμού 1 )  :

1 όμορφο πουλί

1 όμορφο πουλί

που χειμώνα δεν παγώνει

και  το λένε αλκυόνη

1 έπιασε ψαράκι

μέσα σε 1 ποταμάκι

και το πήγε στα πουλάκια

τα μικρά αλκυονάκια

Χαρά Σκούρα

Τα νήπια βλέποντας επίσης φωτογραφικό υλικό , 

αλλά και έργα τέχνης σχετικά με το θέμα

 εμπνέονται , γίνονται οι μικροί καλλιτέχνες , φτιάχνοντας μια όμορφη έκθεση ζωγραφικής .

Εκτός από τη μύθο , είναι πολύ σημαντικό να μιλήσουμε στα παιδιά για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της αλκυόνας , το φτέρωμα της , με τι τρέφεται (κυρίως ψάρια) , πως αναπαράγεται , που κλπ . 

Αλκυονίδες μέρες – πηγές πληροφοριακού και φωτογραφικού υλικού :

http://imathiabirds.blogspot.com/search/label/Alcedo%20atthis

http://petbirds.gr/forum/t1539/

http://www.fritzhaeg.com/garden/initiatives/animalestates/animals/european-kingfisher.html

http://www.lifepr.de/pressefach/wildpark-eekholt-gmbhcokg/bilder-dokumente/all/all/5/

http://petrousa.blogspot.com/2011_02_01_archive.html