Το ποταμάκι : Ποίημα - εικονόλεξο

Ζήση Ανθή :Εικονόλεξο για το νηπιαγωγείο .

Το ποταμάκι

-        Ποταμάκι μου καλό

στάσου σε παρακαλώ !

-        Δεν μπορώ να μείνω πίσω ,

πάω στο μύλο να γυρίσω .

-        Ποταμάκι , τι είν’ αυτά

που τα σέρνεις στ’ ανοιχτά ;

-        Είναι φύλλ’ από πλατάνι

και βαρκούλες τά ‘χω κάνει .

-        Στον αφρό σου πετραδάκια

σου πετώ και λουλουδάκια .

Μπλουμ ! και πίσω βιαστικός

να τα πιάσει ο βαθρακός .

Το καρναβάλι της Ρένας Καρθαίου - Ποίημα - εικονόλεξο για το νηπιαγωγείο

Ζήση Ανθή :Ποίημα - εικονόλεξο για το  νηπιαγωγείο .

                               Καρναβάλι

Ο Φλεβάρης έχει βάλει

τη σφραγίδα ¨Καρναβάλι ¨.

Κι  ύστερα φωνάζει : « Εμπρός ,

τώρα γλέντι  και χορός !»

Μύτες  γίνονται μυτάρες

και τα αυτιά γίναν αυτάρες .

Να μαλλούρες  και γυαλάκια ,

στοματάρες  και μουστάκια .

Κι άνοιξαν κι οι ουρανοί ,

σεληνάνθρωποι , Αρειανοί

κατεβήκαν με σβελτάδα ,

και πατήσαν στην Ελλάδα .

Ο Κωστάκης φουστανέλα

παριστάνει τον Τζαβέλα .

Και μια βλάχα  που περνάει ,

της γιαγιάς  ρούχα  φοράει .

Καουμπόηδες , Χιονάτες ,

Με παπούτσια   γάτοι ,  γάτες ,

πειρατές και βασιλιάδες ,

μασκαράδες , μασκαράδες !

Ποπό ! χρώματα , στολές

γέλια , θόρυβος , χαρές !

Έμπα αγόρι , μπες κοπέλα

στου καρναβαλιού την τρέλα .

Να ‘ χαμε όλη τη χρονιά

χαρτοπόλεμο , παιδιά !

Μα κι οι Απόκριες  κάθε μήνα ,

μουσικές  και σερπαντίνα .

Κουτσοφλέβαρε λεβέντη ,

τ’ άναψες καλά το γλέντι .

Γρήγορα να φέρεις πάλι ,

χορό , γέλια , καρναβάλι .

         Ρένα Καρθαίου

Εικονόλεξο - ποίημα :το αεροπλάνο του Γ. Σακελλαρίδη

Ζήση Ανθή : Εικονόλεξο :το αεροπλάνο  , φύλλα εργασίας για το νηπιαγωγείο .

Το αεροπλάνο

Τις ζώνες μας ας δέσουμε

Και ίσια το κορμί,

το αεροπλάνο ξεκινά

ταχύτατο με ορμή ,

πετούμε μες τα σύννεφα,

η πτήση μας καλή ,

σε λίγο προσγειώνεται

τ’ ατσάλινο πουλί.

Ψηλά τ’ αεροπλάνο μας

με δύναμη πετά

και να που προσγειώθηκε ,

στη γη τώρα πατά .

Γιώργος Σακελλαρίδης

Τα νήπια μπορούν να διαβάσουν το εικονόλεξο  , 

να ζωγραφίσουν το ποιηματάκι 

ή να συμπληρώσουν το σταυρόλεξο , αφού συζητήσουν πρώτα για τη σημασία των λέξεων απογείωση και προσγείωση , που υπάρχουν στο ποίημα .

Ποιήματα για το παραμύθι

Ζήση Ανθή :Ποιήματα για την έναρξη του παραμυθιού , ποιήματα για τα παραμύθια του παρελθόντος και της σύγχρονης εποχής , ποίημα - εικονόλεξο  για το νηπιαγωγείο .

Ποιήματα για τα παραμύθια

Πριν πούμε ένα παραμυθάκι στο νηπιαγωγείο λέμε  συνήθως ένα ποιηματάκι για να προετοιμάσουμε τα παιδιά , να καθίσουν ήσυχα και να περιμένουν να ακούσουν με αγωνία το παραμύθι , που θα ακολουθήσει .

Κόκκινη κλωστή δεμένη

στην ανέμη τυλιγμένη

δωσ’ της μπάτσο να γυρίσει

και την καλή τη συντροφιά

να την καλημερίσει .

Κόκκινη κλωστή δεμένη

στην ανέμη τυλιγμένη

δωσ’ της κλότσους , μπάτσους να γυρίσει

παραμύθι ν’ αρχινήσει .

Τι παραμυθάς είμ’ εγώ ;

Τι παραμύθια να σου πω ;

Σήκω απάνω να σου πω .

(Σηκωνόταν το παιδί ).

Κάτσε κάτω να στ’ το πω .

(Καθόταν το παιδί ) .

Σε κάποιες άλλες εποχές οι παππούδες και οι γιαγιάδες έλεγαν άπειρα παραμυθάκια στα αγαπημένα τους εγγονάκια . Δυστυχώς η τηλεόραση και οι ρυθμοί της ζωής έχουν αλλάξει και λίγοι παππούδες πλέον έχουν τη χαρά να πουν στα εγγονάκια τους ένα παραμυθάκι .

Στου παππού τα γόνατα

Τα εγγονάκια ακουμπισμένα

στου παππού την αγκαλιά

τ’ άσπρα γένια του χαϊδεύουν

με χαρές και με φιλιά ,

για να πει το παραμύθι ,

το κουκί και το ρεβίθι .

Κι ο παππούς με τη σειρά του

λέει στα καλά παιδιά του .

«Παραμύθι , μύθι , μύθι

το κουκί και το ρεβίθι ,

εμαλώνανε στη βρύση .

Πέρασε και η φακή και τα βάζει φυλακή .

Μα η φάβα της φωνάζει :

-        Φακή , βγάλ’ τα δεν πειράζει » .

Το κουκί και το ρεβίθι

Στο δικό μας τον καιρό

λεν αλλιώς το παραμύθι

« το κουκί και το ρεβίθι »

στα σημερινά παιδιά .

«Πύραυλος είν’ το κουκί

αστροναύτης το ρεβίθι ,

το φεγγάρι κολοκύθι

παίζουν την κολοκυθιά .

Πάρκο είν’ ο ουρανός

και τ’ αστέρια χαμομήλια

τρων’ οι πύραυλοι τα μίλια ,

είμαστε μια γειτονιά .

Στο παιχνίδι όλοι μαζί

πάνω χέρι , κάτω χέρι

το ρεβίθι σ’ ένα αστέρι

κοπανάει μια κουτουλιά .

Θέτις Χορτιάτη

Σαν το σιτάρι σπέρνεται

στον κόσμο η αλήθεια

κι απ’ τον καθάριο σπόρο της

φυτρώνουν παραμύθια .

Καλότυχος όποιος μπορεί

τα στάχυα να θερίσει

και το σιτάρι απ’ τ’ άχυρο

καλά να ξεχωρίσει .

Για το μικρό τον κόπο του

μεγάλο κέρδος μένει :

όλη η αλήθεια που θα βρει

στα ψέματα κρυμμένη .

Γ Δροσίνης , Παιδικά παραμύθια  

Πηγή :

Β.Δ.Αναγνωστόπουλος , Τέχνη και τεχνική του παραμυθιού , εκδ. Καστανιώτη , Αθήνα 1997 .

Τα χρώματα - ποίημα της Ντίνας Χατζηνικολάου

Ζήση Ανθή : Ποίημα - εικονόλεξο με τα χρώματα της Ντίνας Χατζηνικολάου και φύλλα εργασίας  για το νηπιαγωγείο .

Τα χρώματα

Το κεράσι κόκκινο ,

πράσινο το λιβάδι ,

άσπρο το πουκάμισό μου

και γαλάζιος ο ουρανός .

Κοίτα πόσα χρώματα

βρίσκονται τριγύρω σου !

Κοίτα πόσα χρώματα

σου χαμογελούν …

Καφετί το κάστανο ,

το αχλάδι κίτρινο ,

μαύρη είν’ η βαλίτσα μου ,

ροζ είν’ η κουκλίτσα μου .

Κοίτα πόσα χρώματα

βρίσκονται τριγύρω σου !

Κοίτα πόσα χρώματα

σου χαμογελούν …

Ντίνα Χατζηνικολάου

Εικονόλεξο με τα χρώματα 

Φύλλο εργασίας 1 για συμπλήρωση λέξεων . 

Φύλλο εργασίας 2 - Να χρωματίσουν τα νήπια μόνο τις εικόνες που έχουν ακούσει στο ποίημα .

Στο νηπιαγωγείο μπορούμε να φτιάξουμε και δικά μας ποιηματάκια με τα χρώματα .

ΠΟΙΗΜΑ : ΟΙ 12 ΜΗΝΕΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΛΑΟΥΤΑΡΗ - ΓΚΡΙΤΖΑΛΑ

Ζήση Ανθή :Ποίημα - εικονόλεξο : Οι 12 μήνες του έτους  για το νηπιαγωγείο .

Παιδικό ποίημα : Οι 12 μήνες του χρόνου

Τα νήπια μαθαίνουν ευκολότερα τους μήνες μέσα από ποιηματάκια και εικονόλεξα .

 Οι 12 μήνες του χρόνου

Γενάρης χιονισμένος

Φλεβάρης κουτσός

Μάρτης γκρινιάρης

Απρίλης ροδαλός .

Μάης χρυσομάης

Ιούνιος θεριστής

Ιούλιος αλωνάρης

Αύγουστος φεγγαρολουστής .

Σεπτέμβρης με σχολείο

Οκτώβρης βροχερός

Νοέμβρης κάνει κρύο

Δεκέμβρης παγερός .

ΑΝΝΑ ΛΑΟΥΤΑΡΗ – ΓΚΡΙΤΖΑΛΑ

Το φεγγαράκι γλειφιτζούρι της Θέτις Χορτιάτη και οι φάσεις της σελήνης

Ζήση Ανθή : Το φεγγαράκι γλειφιτζούρι :ποίημα - εικονόλεξο για το νηπιαγωγείο και οι κινήσεις της σελήνης .

Το φεγγαράκι γλειφιτζούρι και οι φάσεις της σελήνης

Θα κολλήσω ένα ξυλάκι

κάτω από το φεγγαράκι

να το κάνω γλειφιτζούρι

που θα φέρει σ’ όλους γούρι .

Θα το πιπιλώ  να λιώνει

μα θα ξαναμεγαλώνει .

Μια γλειμμένο απομεινάρι

μια πανσέληνο  φεγγάρι .

Θέτις  Χορτιάτη

Το ποίημα αυτό πέρα από την ομοιοκαταληξία και τις φωνολογικές ασκήσεις που μπορούμε να κάνουμε στο νηπιαγωγείο , είτε με υποκοριστικά , είτε με λέξεις που τελειώνουν σε -ούρι (όπως γλειφιτζούρι , γούρι , τσιμπούρι , αγγούρι ...) ή με λέξεις που τελειώνουν σε -άρι (φεγγάρι , απομεινάρι , ζευγάρι , σιτάρι , κριθάρι , μαργαριτάρι , σφουγγάρι ...) , μας ωθεί επίσης να γνωρίσουμε τις φάσεις της σελήνης .

Τα νήπια ήδη έχουν παρατηρήσει ότι το φεγγάρι δεν έχει πάντα την ίδια όψη . Άλλοτε είναι ολόγιομο φεγγάρι κι άλλοτε μοιάζει σα μια φέτα από πεπόνι, όπως λένε , που κρέμεται από τον ουρανό . 

Τα νήπια εκφράζουν πολλές απορίες σε σχέση με το φεγγάρι , τις κινήσεις του , τις όψεις του . Το φεγγάρι είναι δορυφόρος της γης και κινείται σε ελλειπτική τροχιά  γύρω από τη γη σε 29 ημέρες (συνοδικός μήνας ) .Επίσης περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της .

Ποιες είναι οι φάσεις της σελήνης ; Ποιες οι ονομασίες της καθεμιάς ; 

Τα νήπια με τις παρακάτω εικόνες μπορούν να μάθουν τις φάσεις της σελήνης .

Νέα σελήνη.

Αύξων μηνίσκος -ημισέληνος στο γέμισμα .

Πρώτο τέταρτο .

Αύξων Αμφίκυρτος - Σχεδόν γεμισμένο φεγγάρι . 

Πανσέληνος 

Φθίνων Αμφίκυρτος - Στη χάση .

Τελευταίο τέταρτο .

Φθίνων μηνίσκος - Ημισέληνος στη χάση .

Τις καρτέλες αυτές μπορούμε να τις δώσουμε μπερδεμένες στα νήπια και να τις βάλουν στη σωστή σειρά .

Οι ημέρες της εβδομάδας της Θέτις Χορτιάτη

Ζήση Ανθή : Εποπτικό υλικό για τις ημέρες της εβδομάδας στο νηπιαγωγείο .

Οι ημέρες της εβδομάδας

Σήμερα Δευτέρα

ας πούμε καλημέρα ,

αύριο είναι Τρίτη

θα ψάξω μες στο σπίτι

να βρω κανένα χάρτη ,

τον μελετώ Τετάρτη .

Πέμπτη θ’ αποφασίσω

και θα προγραμματίσω .

Παρασκευή στο δρόμο

κι ο σάκος μου στον ώμο,

Σάββατο πια δικός μου

γη κι ουρανός του κόσμου ,

την Κυριακή πίσω ξανά

σβούρα ο καιρός πίσω γυρνά

και πάλι τη Δευτέρα

θα πούμε καλημέρα ,

καινούρια εβδομάδα

πιο φρέσκια η λιακάδα

όμως και με συννεφιά ,

έξω η κακοκεφιά .

Θέτις Χορτιάτη

Το ποίημα της Θέτις Χορτιάτη βοηθάει τα νήπια να μάθουν τις ημέρες της εβδομάδας . Μπορούν να το απομνημνεύσουν , να "διαβάσουν"  το εικονόλεξο ...

Τα νήπια εκτός από το εικονόλεξο , μπορούν να εντοπίσουν στο  ποιηματάκι τις ημέρες της εβδομάδας και να τις κυκλώσουν (φύλλο εργασίας ).

Ακόμη , μπορούν να παίξουν με καρτέλες στις οποίες θα έχουμε γραμμένες τα ονόματα των ημερών . Επέλεξα να γράψω τις λέξεις μέσα στο ίδιο φόντο κι όχι μέσα σε διαφορετικά χρώματα , για να μη γίνει η επιλογή της ημέρας με βάση το χρώμα . (Αυτές τις καρτέλες μπορείτε να τις χρησιμοποιήσετε και για το καθημερινό ημερολόγιο στο νηπιαγωγείο .)

 Βέβαια , και σ' αυτή την περίπτωση , τα νήπια είναι δυνατό να μπερδεύουν τις ημέρες που έχουν το ίδιο αρχικό γραμματάκι . 

Το αρχικό γράμμα αποτελεί το βασικό κριτήριο της επιλογής τους . Ένα ακόμη κριτήριο   αποτελεί οπωσδήποτε και το μέγεθος της λέξης . 

Για παράδειγμα , αναγνωρίζουν ότι η Τρίτη είναι μικρότερη λέξη από την Τετάρτη κι ότι η Παρασκευή είναι μεγαλύτερη από όλες .

Καλό  είναι πάντα να υπάρχει ένας πίνακας αναφοράς με όλες τις ημέρες της εβδομάδας , τον οποίο μπορούν να βλέπουν και να συμβουλεύονται τα νήπια .