Τα αποδημητικά πουλιά φεύγουν : ποιήματα και εποπτικό υλικό

Ζήση Ανθή :Ποιήματα για τα αποδημητικά πουλιά  , που φεύγουν το φθινόπωρο , εικονόλεξο , πίνακας αναφοράς  και καρτέλες με μεταναστευτικά πουλιά για το νηπιαγωγείο .

Τι κάνουν το Φθινόπωρο τα μεταναστευτικά πουλιά ;

Φεύγουν τα χελιδόνια

Φεύγουν τα χελιδόνια ,

πετούν για το νοτιά ,

γιατί σε λίγο θα ‘ρθει

η βαρυχειμωνιά .

Και σαν τα χιόνια λιώσουν

κι ανθίσουν τα κλαδιά

και πάλι θα ξανάρθουν

στην πρώτη τους φωλιά .

Το Φθινόπωρο

Χειμώνιασε και φεύγουν τα πουλιά

γοργά ο πελαργός τα πελαγώνει

κι η φλύαρη χελιδονοφωλιά

χορτάριασε παντέρημη και μόνη .

Του σπίνου χάθηκε η γλυκιά λαλιά ,

φοβήθηκε ο μελισσουργός το χιόνι ,

κι η σουσουράδα κάτω στην ακρογιαλιά

δεν τρέχει , δεν πηδά , δεν καμαρώνει .

Στης λυγαριάς τ’ ολόξερο κλαδί ,

του φθινοπώρου φτωχικό παιδί ,

ο καλογιάννος πρόσχαρος προβάλλει .

Με λόγια ταπεινά και σιγανά ,

μικρός προφήτης φτερωτός , μηνά

την Άνοιξη , που θα γυρίσει πάλι .

Γεώργιος Δροσίνης

Ένα ποίημα που μιλά για τα πουλιά που μας αποχαιρετούν για το μακρινό τους ταξίδι κατάλληλο για να το επεξεργαστούμε και να το συζητήσουμε στο νηπιαγωγείο .

Το χελιδονάκι της Θείας Λένας

Μικρό χελιδονάκι ,

μας αποχαιρετάς .

Καλό χειμώνα να ‘χεις

εκεί , που θε να πας .

Κι όταν το καλοκαίρι

με το καλό θα ‘ρθεις ,

την όμορφη φωλιά σου ,

εδώ θα ξαναβρείς .

Αν και πολύ παλιό το παραπάνω ποιηματάκι , είναι πολύ τρυφερό και ευκολομνημόνευτο από τα μικρά παιδάκια !

Λίστα αναφοράς με μερικά από τα μεταναστευτικά πουλιά .

Το φθινόπωρο ορισμένα πουλιά , που δεν αντέχουν το κρύο του χειμώνα και η αναζήτηση τροφής γίνεται δυσκολότερη υπόθεση , συγκεντρώνονται και ξεκινούν ένα μακρύ ταξίδι προς τη Νότια Αφρική . Εκεί θα ξεχειμωνιάσουν και θα ‘ρθουν πάλι πίσω στις φωλιές τους με τον ερχομό της Άνοιξης .

Πολλά από τα μεταναστευτικά πουλιά που δεν αντέχουν τη ζέστη του καλοκαιριού στη χώρα μας μεταναστεύουν πιο βόρεια και περνούν από αυτή το Φθινόπωρο και την Άνοιξη , σταθμεύοντας στους υδροβιότοπους της χώρας μας  .Ένα τέτοιο είδος είναι και ο γερανός .

Τα χελιδόνια ταξιδεύουν πάνω στις ράχες των γερανών . Άλλοτε πάλι  ταξιδεύουν μόνα τους και όταν κουράζονται αναζητούν κάποιο καράβι που πλέει για να ξαποστάσουν .

Οι πελαργοί , αν και αντέχουν στο κρύο , είναι μεταναστευτικά πουλιά . Τον Οκτώβρη ξεκινούν  για τη Νότια Αφρική , όπου θα ξεχειμωνιάσουν . Λίγες μέρες πριν την αναχώρησή τους , συγκεντρώνονται σε μεγάλα λιβάδια και από εκεί ξεκινούν όλοι μαζί .

Ας διατηρήσουμε τους υγροτόπους μας σε καλή κατάσταση κι ας δώσουμε τη δυνατότητα να φιλοξενηθούν πολλά αποδημητικά πουλιά … κι αυτά θα μας ανταμείψουν με το μελωδικό τους τραγούδι !

Πηγή :

http://www.ornithologiki.gr/page_cn.php?tID=2743&aID=1172

http://www.ornithologiki.gr/page_cn.php?tID=2358

http://www.minenv.gr/4/41/4107/g410706.html

Η μηλιά - ένα ποίημα για τις ημέρες της εβδομάδας

Ζήση Ανθή :Ποίημα για τις ημέρες της εβδομάδας - εικονόλεξο για το νηπιαγωγείο .

Ένα ποίημα για τις ημέρες της εβδομάδας .

Έχει παρατηρηθεί ότι τα νήπια μαθαίνουν ευκολότερα τις ημέρες της εβδομάδας μέσα από παιδικά ποιηματάκια . 

Η μηλιά

Κυριακή κόβω το δέντρο ,

τη Δευτέρα το φυτεύω

και την Τρίτη το σκαλίζω .

Την Τετάρτη το ποτίζω ,

και την Πέμπτη βγάζει φύλλα ,

την Παρασκευή τα μήλα .

Το Σαββάτο τα μαζεύω ,

στην αγάπη μου τα στέλνω !

Τα νήπια μπορούν να "διαβάσουν" το εικονόλεξο σε πεζά και κεφαλαία γράμματα .

Επίσης , μπορούν να μάθουν και να γράψουν τις ημέρες της εβδομάδας . Το παρακάτω φύλλο εργασίας μπορεί να μπει και στον ατομικό φάκελο (portfolio ) του κάθε παιδιού . Μπορεί να δοθεί το πρώτο τρίμηνο στα νήπια . Στα επόμενα τρίμηνα μπορεί να δοθεί διαφορετικό φύλλο εργασίας για τις ημέρες της εβδομάδας . 

Ο παππούλης του Βασίλη Ρώτα

Ζήση Ανθή : Ο παππούλης του Βασίλη Ρώτα και οι αμπελουργικές εργασίες - εικονόλεξο για το νηπιαγωγείο .

Ο παππούλης

Ο παππούλης σαν κοπέλι

κάθε μέρα πάει στ’ αμπέλι .

Το σκαλίζει , το ποτίζει

και το διπλοκαθαρίζει .

Και το Μάη με τους ανθούς ,

κορφοκόβει τους βλαστούς .

Κι ως να διπλοξεφυλλίσει ,

η αγουρίδα έχει γυαλίσει .

Τώρα κάθεται δραγάτης

ο παππούς ανοιχτομάτης

και του πάμε το φαί του

και μας δίνει την ευχή του .

Μας φιλεύει και σταφύλια

σε καλάθια και μαντίλια .

Βασίλης Ρώτας 

Το ποιηματάκι του Βασίλη Ρώτα μιλά για την αμπελουργία και το πόσο πολύ μοχθεί ο παππούλης μέχρι τα βαθιά γεράματα , αλλά πάντα με κέφι και μεράκι  .

Θα ήταν ιδανικό να καλέσουμε στο νηπιαγωγείο έναν αμπελουργό ή γεωπόνο ή έστω κάποιον παππού που να μπορεί να μας μιλήσει για τις εργασίες που κάνουν κάθε μήνα οι αμπελουργοί (κλάδεμα , πότισμα , τσάπισμα , καθάρισμα από παρασιτικά φυτά , ράντισμα , τρύγος ), για τα τραγούδια και τα έθιμα που σχετίζονταν με τα σταφύλια και τον τρύγο ( λαογραφικά ) και για τις πιθανές αρρώστιες που προσβάλλουν τα αμπέλια . Θα ήταν όμως καλύτερο να υπάρχει πολύ κοντά στο νηπιαγωγείο μας αμπέλι , έτσι ώστε να τα δουν τα νήπια από κοντά (βιωματική εμπειρία ) .

Είναι πολύ σημαντικό να ανοίγουμε τις πόρτες του νηπιαγωγείου μας στην τοπική κοινωνία και να καλούμε ανθρώπους που μπορούν να μας μάθουν πολλά , μέσα από τα προσωπικά τους βιώματα και γνώσεις !

Για το σταφύλι και τον τρύγο , μπορείτε επίσης να δείτε :

Το μύθο της αλεπούς με τα σταφύλια :

http://dreamskindergarten.blogspot.com/2011/08/blog-post_9155.html

http://dreamskindergarten.blogspot.com/2011/08/blog-post_12.html

Ποιήματα για τον τρύγο  :

http://dreamskindergarten.blogspot.com/2011/08/blog-post_6329.html

Έργα τέχνης με τον τρύγο :

http://dreamskindergarten.blogspot.com/2011/08/blog-post_17.html

Λίστες αναφοράς με θέμα : Το σταφύλι και τα προϊόντα του :

http://dreamskindergarten.blogspot.com/2011/08/blog-post_484.html

Παιδικά ποιήματα για τον τρύγο

Ζήση Ανθή :Ο τρύγος σε παιδικά ποιήματα για το νηπιαγωγείο και το σταυρόλεξο του τρύγου .

Ποιήματα για τον τρύγο

Ο τρύγος

Ελάτε να τρυγήσουμε

στα καρπερά αμπέλια

με κέφι και με γέλια ,

ελάτε απ’ την αυγή .

Τα κλήματα βεργολυγούν

απ’ τη βαριά σοδειά τους ,

τ’ αφράτα τα τσαμπιά τους ,

αγγίζουνε τη γη .

Πάρτε καλάθια απλόχωρα ,

γεμίστε τα σταφύλια ,

πέστε τραγούδια χίλια ,

ν’ αντιλαλεί η πλαγιά .

Χάρις Σακελλαρίου

Ο τρύγος

Ήρθαν οι κοπέλες

με τραγούδια χίλια ,

κράταγαν καλάθια ,

φόραγαν μαντίλια ,

στα σγουρά μαλλιά .

Ήρθαν και τ’ αγόρια

με πλατειά καπέλα ,

φόραγαν στη μέση ,

ζώνη από κορδέλα

κι ήταν γελαστά .

Αχ , τι πανηγύρι

στα δροσάτα αμπέλια ,

γέμισ’ ο αγέρας

με χαρές και γέλια ,

γέμισε φωνή .

Μα ήρθαν και τα πήραν

τα γλυκά σταφύλια ,

πήραν τα καλάθια ,

παν στα πατητήρια ,

πάει κι η γιορτή .

Φ. Αραβαντινού – Χατζηκωνσταντίνου

Σταφυλοπόλεμος

Σταφυλόρωγες οι σφαίρες ,

Το ντουφέκι μας κλαρί .

Μπαμ και μπουμ , αρχίζει η μάχη !

Κάντε πίσω , πίσω , εχθροί !

Μπαμ και μπουμ , χαλάει ο κόσμος

Και τραντάζει η γειτονιά .

Σπίτια , τζάμια , αυλές και δρόμοι

εγεμίσανε ζουμιά .

Πλιτς και πλατς , ρώγα στη ρώγα ,

και φοβέρες και στριγκλιές .

Χάλια από την κορφή ως τα νύχια

οι μικροί πολεμιστές !

Το πεδίο πατητήρι ,

μούστος βράζει η γειτονιά .

Κι ο Σεπτέμβρης ετοιμάζει

τη μουσταλευριά .

Ρένα Καρθαίου

Χαρούμενες Διακοπές για τα παιδιά που τελείωσαν την Α΄ Δημοτικού , εκδ. Πατάκη.

Φύλλο εργασίας για το νηπιαγωγείο - Το σταυρόλεξο του τρύγου .

Παιδικό ποίημα για τη βροχή και το έθιμο της περπερούνας

Ζήση Ανθή : Παιδικό ποίημα - εικονόλεξο για τη βροχή - το έθιμο της περπερούνας και προσευχή για τη βροχή  για το νηπιαγωγείο ( Το υλικό αυτό το είχα δημιουργήσει όταν είχα ασχοληθεί με το πρόγραμμα :το σποράκι - πηγή ζωής ).

Παιδικό ποίημα για τη βροχή :Είδες η βροχή ;

Βρεγμένο χώμα μύρισε ,

ο κήπος πανηγύρισε ,

νεράκι χόρτασε η γη ,

είδες η φίλη μου η βροχή ;

Ξεσκόνισε , φρεσκάρισε ,

η πάστρα σ’ όλους άρεσε ,

με προσκαλεί να τη χαρώ ,

τα ποταμάκια ένα σωρό .

Μυρμήγκι βλέπω βιάζεται ,

βοήθεια θα χρειάζεται ,

κλαδάκι ρίχνω στο νερό

και σώζω ένα ναυαγό .

Χαρές μου κάνει ο σκύλος μου ,

παιχνίδια θέλει ο φίλος μου ,

γλιστρά και πέφτει , χι – χι – χι ,

είδες η φίλη μου η βροχή ;

Έλλη Γιαννοπούλου – Λίνος Κόκοτος

Τα νήπια μπορούν να διαβάσουν το εικονόλεξο .

Το ποιηματάκι αυτό μιλάει για το πόσο χρήσιμη και διασκεδαστική μπορεί να είναι η βροχή . Η βροχή ποτίζει τα λουλούδια και όλα τη φύση , βρέχει τις αυλές , ώστε να μη σηκώνεται σκόνη , ξεπλένει  τους δρόμους , μας δροσίζει , τα ποτάμια γεμίζουν με νερό ... Είναι πολύ όμορφο να βγούμε και να παίξουμε για λίγο μέσα στη βροχούλα , αν και πολλές φορές το αποφεύγουμε , για να μην αρρωστήσουν τα παιδιά και γκρινιάζουν οι γονείς !!!!

Οι γεωργοί παρακαλούν να βρέξει κι αυτό φαίνεται ξεκάθαρα τόσο σε παροιμίες σχετικές με τη βροχή , όπως : Αν ίσως βρέξει ο Τρυγητής , χαρά στον τυροκόμο .

Ακόμη , ένα έθιμο που σχετίζεται με την επιθυμία και ευχή των αγροτών να έρθει η βροχή είναι κι αυτό της περπερούνας . Έλεγαν χαρακτηριστικά :

Παναγίτσα , Μπιρμπιρίτσα , 

στους δρόμους περπατεί , 

περπατεί καμαρωτή 

και το Θεό παρακαλεί :

- Θεέ μου , στείλε μια βροχή , 

μια βροχή , μια σιγανή , 

για ν' ανθίσουν τα λιβάδια , 

να φυτρώσουν τα σιτάρια , 

να μεθύσουν τ' αμπελάκια .

Μπάρες , μπάρες τα νερά 

στα χωράφια τα ξερά , 

κάθε στάχυ ένα ταγάρι , 

κάθε κλήμα ένα πιθάρι 

και στους κάμπους μας χαρές , 

οι βραγιές μας νοτερές , 

τα κρασιά μας σα νερό , 

τα γεννήματα σωρό 

για να χαίρονται οι φτωχοί 

βάνοντάς τα στο σακί , 

να βογκάει ο μυλωνάς 

και να σκάει ο αλευράς .

Επίσης ...

Περπερούνα περπατεί 

για βροχή παρακαλεί .

Βρέξε, βρέξε μια βροχή , 

μια βροχούλα σιγανή , 

να καρπίσουν τα χωράφια 

και ν' ανθίσουν τ' αμπελάκια .

Τα σπαρτά μας να ψωμίζουν 

και τον κόσμο να πλουτίζουν 

τα σιτάρια , τα κριθάρια , 

καλαμπόκια και ,μπαμπάκια , 

βρίζες , ρύζια , σταφυλάκια .

Εις τους κήπους μας χαρές 

κι οι βροχές μας δροσερές .

Μπάρες , μπάρες το νερό 

και το γέννημα σωρό .

Κάθε στάχυ και κιλό , 

κάθε κούρβουλο φορτιό .

Έξω ξέρα και φτωχειά , 

μέσα δρόσος κι ευλογιά .

Μπορούμε να ετοιμάσουμε ένα κοριτσάκι του σχολείου η οποία θα είναι περπερούνα και να βιώσουν στο νηπιαγωγείου το έθιμο .

Αλήθεια , τι θα γινόταν αν είχαμε ξηρασία ; Τι θα γινόταν αν έβρεχε συνέχεια ; Είναι μερικές από τις ερωτήσεις που προβληματίζουν τα μικρά παιδιά .

Επίσης τα νήπια μπορούν να μάθουν μια προσευχή για τη βροχή .

Θεέ μου , στείλε μια βροχή , 

μια βροχούλα σιγανή , 

να ποτίσει τα χορτάρια , 

τα σπαρτά και τα λιβάδια , 

τα σιτάρια να ψηλώσουν .

Κάθε στάχυ κι ένα αμπάρι , 

κάθε κλήμα και πιθάρι , 

τα κρασιά μας σαν νερό , 

τα γεννήματα σωρό , 

για να χαίρονται οι φτωχοί 

από τη χρυσή βροχή .

Η βροχή όμως μπορεί να γίνει καταστροφική ! Τα ποτάμια πλημμυρίζουν κι έχει αρνητικές επιπτώσεις στις καλλιέργειες των αγροτών και στα ζώα που βρίσκονται εκεί κι αδυνατούν ν' απομακρυνθούν . Οι αγρότες δε θέλουν να βρέχει την περίοδο της συγκομιδής , γιατί πέφτουν τα φρούτα τους στο χώμα ή γεμίζουν στίγματα ή καταστρέφονται τα βαμβάκια τους ...  Και στις πόλεις όμως μπορεί να πλημμυρίσουν φρεάτια και υπόγεια διαμερίσματα . Και στη θάλασσα τα καράβια μπορεί να κινδυνεύουν . Προκαλούνται περισσότερα ατυχήματα λόγω της ολισθηρότητας του οδοστρώματος . 

Ακόμη , μπορούμε να κάνουμε αναφορά και στον κατακλυσμό του Νώε και τη συνεχείς βροχοπτώσεις .

Μπορούμε να δώσουμε κι ένα φύλλο εργασίας στα νήπια για τη βροχή .